ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΧΟΛΟΚΥΣΤΙΤΙΔΑΣ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΧΟΛΟΚΥΣΤΙΤΙΔΑΣ
Χολοκυστίτιδα είναι μια ασθένεια που αφορά τη χοληδόχο κύστη και χαρακτηρίζεται από τη φλεγμονή αυτού του πολύ σημαντικού οργάνου στο σώμα.
Η χοληδόχος κύστη είναι ένα όργανο σχήματος αχλαδιού, που βρίσκεται κάτω από την δεξιά πλευρά του ήπατος.
Ο κύριος σκοπός του είναι να συγκεντρώνει το πεπτικό υγρό (χολή) που παράγεται από το ήπαρ. Το ποσό αυτό είναι ελάχιστο (20-30ml), σε σχέση με αυτό που παράγεται καθημερινά από το ήπαρ. Μέσα στην κύστη η χολή συμπυκνώνεται, αποθηκεύεται και κάθε φορά που τρώμε η κύστη συσπάται, εκρέει μικρή ποσότητα στον χοληδόχο πόρο και από εκεί στο 12δάκτυλο (αρχή λεπτού εντέρου) όπου ανακατεύεται με το γαστρικό βλωμό και τα παγκρεατικά υγρά ,για να γίνει η πέψη των τροφών.
Αίτια
Η συχνότερη αιτιολογία είναι η στάση ροής της χολής από την χοληδόχο κύστη προς τον γαστρεντερικό σωλήνα (έντερο) που αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης μικροβίων. Η παρουσία χολόλιθων, οι διαταραχές της κένωσης της χοληδόχου κύστεως και τα ακατάστατα και πλούσια σε λίπη γεύματα, μπορούν να πυροδοτήσουν κολικό της χοληδόχου κύστεως και να οδηγήσουν σε φλεγμονή.
Λιθιασική οξεία χολοκυστίτιδα
Στο 90-95% των περιπτώσεων, η οξεία χολοκυστίτιδα οφείλεται στην απόφραξη του κυστικού πόρου από κάποιο χολόλιθο
Μη λιθιασική χολοκυστίτιδα. Στο 5-10% των περιπτώσεων, η οξεία χολοκυστίτιδα οφείλεται σε άλλες αιτίες και παρατηρείται σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς μετά από εκτεταμένα εγκαύματα, τραύματα, μεγάλες επεμβάσεις, by pass, ή παρατεταμένη παρεντερική σίτιση.
Συμπτώματα
Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι ο πόνος στο δεξιό άνω τεταρτημόριο της κοιλίας (κολικός) που μερικές φορές έχει και αντανάκλαση στην οσφύ. Οι ασθενείς συχνά έχουν παρόμοια επεισόδια κολικού στο παρελθόν, που στην αρχή δύσκολα τα συσχετίζουν. Άλλα συμπτώματα είναι ναυτία, έμετος και πυρετός. Τις περισσότερες όμως φορές οι ασθενείς παραπονούνται για έντονα δυσπεπτικά ενοχλήματα
Διάγνωση
Στον εργαστηριακό έλεγχο, στη γενική αίματος παρατηρείται ήπια αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων (12.000 με 14.000 ανά mm3) καθώς και των τρανσαμινασών και της αμυλάσης.
Η πιο χρήσιμη εξέταση για τη διάγνωση της οξείας χολοκυστίτιδας ωστόσο είναι το υπερηχογράφημα (U/S), με ακρίβεια που φθάνει το 95%. Αυτό θα μας δείξει την ύπαρξη ή μη χολολίθων, την πάχυνση του τοιχώματος της χοληδόχου κύστεως που φλεγμαίνει, καθώς και το υγρό γύρω από αυτήν.
Εξίσου σημαντική είναι η μέτρηση της ενδεχόμενης διάτασης του χοληδόχου πόρου καθώς και των ενδοηπατικών χοληφόρων.
Μερικές φορές η Αξονική άνω-κάτω κοιλίας επιβάλλεται να γίνει για τον αποκλεισμό άλλων καταστάσεων που εμφανίζονται με τον ίδιο πόνο.
Διαφορική διάγνωση
Η οξεία χολοκυστίτιδα πρέπει να διαφοροδιαγνωσθεί από καταστάσεις που προκαλούν παρόμοια κλινική εικόνα, όπως οξεία παγκρεατίτιδα, οξεία σκλωληκοειδίτιδα, πεπτικό έλκος με ή χωρίς διάτρηση.
Πιθανές επιπλοκές
Η μη έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της οξείας χολοκυστίτιδας μπορεί να οδηγήσει σε ενδοκοιλιακή φλεγμονή, εμπύημα χοληδόχου κύστεως, νέκρωση τοιχώματος και ρήξεως αυτής, συνθήκες επείγουσες και δύσκολες.
Μέθοδοι αντιμετώπισης
Όλοι πλέον συμφωνούνε ότι η αντιμετώπιση της οξείας χολοκυστίτιδος πρέπει να γίνεται από το πρώτο επεισόδιο του πόνου γιατί η καθυστέρηση δεν μειώνει την συχνότητα των επιπλοκών, δεν ελαττώνει την πιθανότητα μετατροπής της επέμβασης από λαπαροσκοπική σε ανοικτή αλλά παρατείνει την ταλαιπωρία του ασθενούς.
- Οξεία χολοκυστίτιδα --- Χειρουργείο-λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή μέχρι και 5 ημέρες από την έναρξη του πόνου.
- Λίθος σφηνωμένος στον αυχένα της χοληδόχου κύστης με ή χωρίς σημεία φλεγμονής --- Χειρουργείο-λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Η αναμονή δεν προσφέρει κανένα πλεονέκτημα.
- Χολολιθίαση πολλαπλή με ή χωρίς μικρολιθίαση --- Χειρουργείο-λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή σε προγραμματισμένη βάση.
- Μικρολιθιασική χολολιθίαση με ελαφρά παγκρεατίτιδα --- Χειρουργείο-λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή στην ίδια νοσηλεία με την ύφεση της παγκρεατίτιδας συνήθως στο 10ημερο.
- Σε περιπτώσεις χολοκυστίτιδος με άλλα βαριά αναπνευστικά, καρδιολογικά, αιματολογικά, ογκολογικά και άλλα νοσήματα η θεραπεία εξατομικεύεται.
- Η ηλικία δεν είναι αντένδειξη.
- ¨Όταν συνυπάρχει σακχαρώδης διαβήτης συμβουλεύουμε τον ασθενή να χειρουργηθεί πιο γρήγορα.
Η ελάχιστα επεμβατική (λαπαροσκοπική) χειρουργική είναι ο πιο σύγχρονος και ενδεδειγμένος τρόπος.
Αρχικά γίνεται είσοδος στην περιτοναική κοιλότητα, στο ύψος του ομφαλού, υπό άμεση όραση με μια οπή 1 cm, μέσω της οποίας διοχετεύεται αέριο (διοξείδιο του άνθρακα), ώστε να διαταθεί (να φουσκώσει) η κοιλιά και έτσι να υπάρχει κενός χώρος, για να μπούν τα άλλα εργαλεία, χωρίς κίνδυνο τραυματισμού των σπλάχνων. Στο ίδιο σημείο, εισάγεται η κάμερα, μέσω της οποίας βλέπουμε το εσωτερικό της κοιλιάς και με άλλες 2 ή 3 μικρές τομές, εισάγουμε τα υπόλοιπα εργαλεία, με τα οποία κάνουμε τη χολοκυστεκτομή, κάτω από τον άμεσο οπτικό έλεγχο που μας εξασφαλίζει η κάμερα. Βασικός στόχος είναι η αναγνώριση και ασφαλής απολίνωση του κυστικού πόρου και της κυστικής αρτηρίας. Ο χειρισμός των εργαλείων γίνεται εξωτερικά. Στο τέλος, η χοληδόχος κύστη αφαιρείται από τη μία από τρεις τομές.
Πώς να προφυλαχθείτε από τη νόσο
Η πρόγνωση της οξείας χολοκυστίτιδας εξαρτάται κατά ένα μεγάλο βαθμό από την ηλικία του ασθενούς, τις συνυπάρχουσες παθολογικές καταστάσεις, ιδίως του καρδιαγγειακού συστήματος και τις επιπλοκές της οξείας χολοκυστίτιδας.
Η σωστή δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά μπορεί να λειτουργήσει προφυλακτικά ελαττώνοντας την πιθανότητα να πάθουμε οξεία χολοκυστίτιδα μέχρι να αναζητήσουμε χειρουργική θεραπεία η οποία είναι και η μόνη που δίνει οριστική λύση στο πρόβλημα.